Taal = klank en teken

Natuurlijk hebben we het over de (Mandarijn-) Chinese taal. Voor Engelstaligen de moeilijkste taal. Misschien ook wel voor de Nederlanders.

Huawei

Begin 2019 was er veel te doen over het Chinese bedrijf Huawei. Veel landen met de VS voorop twijfelden aan de betrouwbaarheid van Huawei’s apparatuur. Ze meenden dat daar misschien wel afluisterapparatuur in zat van de Chinese overheid. Bewijs is nog steeds niet geleverd, maar het paste goed in de handelsoorlog tussen de VS en China.

Thuis moesten wij lachen om de manier waarop de naam uitgesproken werd op de televisie: ‘huu – aa – wij’. Hoe Nederlands kun je zijn. Engelse en Franse klanken laten we in hun waarde, maar Chinees…? Dus hoe gaat dat dan? Het begint met de keelklank voor g, daarna de w en dan de aa: ‘gwaa’. En wei is niet wij, maar ‘wee’. Dus samen: ‘gwaawee’.

 

Pinyin

Half januari 2017 lazen we in de kranten dat ‘de vader van het Chinese ‘pinyin’ is overleden’. Meneer Zhou (‘Zo’) ontwierp dit systeem voor de Chinezen in opdracht van de nieuwe, communistische regering. Het is nu zo algemeen in gebruik, dat het ook bij de invoer in computers dagelijks gebruikt wordt. Daarmee is het analfabetisme in China op grote schaal teruggedrongen. Al is voor ons het gebruik van de ‘X’ (voor de  s-klank) en de ‘Q’ (voor de tsj-klank) wel even wennen.

Wij woonden drie jaar in Xining (Sie-nieng) in de provincie Qinghai (Tsjieng-haai). Als ik op m’n Ipad het keybord op Chinees aanzet en ‘xining’ intik, geeft het mij direct de keuze uit verschillende Chinese tekens. Wanneer je de Chinese karakters kent, kun je zo prima een brief schrijven, zonder zelf te struikelen over de juistheid van het aantal en de vorm van de streepjes en puntjes in een karakter.

 

Yale en Bopomofo

Voor sinologen en militairen had de Yale-Universiteit in de VS al zijn eigen Yale Romanization ontwikkeld, gebaseerd op het Engels. Dat was in 1978 voor Rianne en mij de kennismaking met de Chinese taal in Taiwan. Eerst woorden en zinnen leren in Yale, daarna in karakters. Net als Chinese kinderen leerden we later de onderdelen van de karakters in de juist volgorde te schrijven. Veel oefenen. Wat een werk.

Zelf hadden de Chinezen bovendien al een eenvoudig fonetisch systeem ontwikkeld van 37 tekens, waarmee alle Mandarijn-Chinese woorden genoteerd konden worden. Net als het abc bij ons werd dit ‘bopomofo’ genoemd, naar de eerste (vier) tekens.

 

Foto

Op de foto zie je vier Chinese Bijbels. Van links naar rechts: een Pinyin Bijbel, een Yale Nieuwe Testament, een Bijbel in de nieuwe, vereenvoudigde karakters en op het rode kaft lees je: de gehele Bijbel, Oude en Nieuwe Testament in bopomofo. Bij alle vier is ook de Engelse tekst toegevoegd. De Yale is veel door ons gebruikt in gespreksgroepen met Chinezen. De andere boeken zijn meer voor eigen studie. Want met deze taal blijf je je leven lang doorstuderen.

 

Plaats een reactie